Nitkowanie czyli oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych

Ze wszystkich czynności pielęgnacyjnych jamy ustnej niestety najtrudniej przekonać pacjentów do prawidłowego oczyszczania przestrzeni międzyzębowych. Musimy pamiętać, że podczas szczotkowania można oczyścić jedynie 3 z 5 powierzchni zębów, dlatego też oczyszczanie powierzchni międzyzębowych powinno stać się niezbędną składową codziennych zabiegów higienicznych. Używanie samej szczoteczki do zębów redukuje w najlepszym przypadku tylko około 60% płytki nazębnej, a najgorsze warunki higieniczne panują właśnie w przestrzeniach międzyzębowych. Wynikają one ze specyficznej budowy anatomicznej na powierzchniach stycznych, która sprzyja rozwojowi nie tylko zapaleń dziąsła i przyzębia, ale także próchnicy zębów. Wybór środków pomocniczych do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych zależy od morfologicznych warunków przestrzeni oraz sprawności manualnej pacjenta. Istnieje szeroki asortyment przyborów, które nam w tym pomogą. Należą do nich: nitka i taśma dentystyczna, szczoteczki międzyzębowe i jednopęczkowe, irygatory wodne.

Na polskim rynku dostępne są różne rodzaje nici dentystycznych: woskowane, niewoskowane, nasączone środkami antybakteryjnymii, fluorem, środkami zapachowymi (np. miętą). Absolutną nowością są wybielające nitki dentystyczne wspaniale usuwające przebarwienia z przestrzeni międzyzębowych, a więc miejsc w których w pierwszej kolejności dochodzi do odkładania się osadu. Dodano do nich specjalne składniki, które chronią przed powstawaniem przebarwień oraz kamienia nazębnego w przestrzeniach międzyzębowych. Sprawdzone są również wielopęczkowe nylonowe nici typu Expand, mające odmienną strukturę włosia od znanych wszystkich klasycznych nitek dentystycznych. Nitka tego typu rozszerza się w trakcie użytkowania po to, aby oczyścić szersze szczeliny i skutecznie usunąć płytkę nazębną z szerokich przestrzeni międzyzębowych. Delikatna dla dziąseł, idealna dla osób z nadwrażliwością zębów oraz recesjami dziąseł. Z dodatkiem mięty, po to aby zapewnić uczucie świeżości po każdym użyciu. Używając nitek woskowanych musimy pamiętać o tym, że pozostawiają one cienką powłokę wosku na powierzchniach stycznych, co utrudnia wnikanie fluoru zawartego w pastach do zębów, dlatego najlepiej nitkować po szczotkowaniu zębów.

Nitka dentystyczna w ręku pacjenta może doskonałym środkiem diagnostycznym wczesnych lub ukrytych zmian próchnicowych oraz nieprawidłowości na powierzchni stycznych. Strzępiąca się nitka powinna wzbudzić naszą czujność, gdyż może świadczyć o obecności ukrytego ubyku, nawisającego wypełnienia oraz kamienia nazębnego, szczególnie tego poddziąsłowego. Nieprawidłowe posługiwanie się nicią dentystyczną może być niebezpieczne dla nabłonka łączącego, przyczepu łącznotkankowego, brodawek dziąsłowych a więc dla tkanek przyzębia, dlatego też niezmiernie ważne jest poinstruowanie każdego pacjenta na temat nitkowania. Nić dentystyczna musi być uchwycona silnie, co zapewni dobrą kontrolę nad nią oraz odpowiednią siłę nacisk niezbędną do oczyszczania. Pacjent powinien być poinformowany o odcięciu odpowiedniej długości nici, czyli ok 40-50 cm, nawinięciu na palce środkowe lub wskazujące tak, aby po uchwyceniu nitki między palce a kciuki, naprężoną nitkę o dł. 4 cm wprowadzić do przestrzeni międzyzębowej. Każda powierzchnia styczna zęba, po której przesuwa się nić powinna być oczyszczona innym, czystym fragmentem nici, aby nie przenosić flory bakteryjnej z jednej przestrzeni do drugiej.

Zamiast nawijania nitki lub taśmy na palce, można je umieścić w specjalnym uchwycie do nici-flosserze, dzięki któremu nitkowanie może stać się prawdziwą przyjemnością. Niektóre z uchwytów posiadają wymienne główki, dozownik długości nici oraz ostrze do jej odcinania. Flosser jest szczególnie wskazany przy oczyszczaniu powierzchni stycznych zębów w przestrzeni międzyzębowej w bocznych odcinkach uzębienia. Szczególnie pokazać go należy pacjentowi o mniejszej zręczności manualnej.

Każdy pacjent podczas profesjonalnej higienizacji w gabinecie stomatologicznym powinien być przeszkolony i poinformowany o konieczności pielęgnacji przestrzeni międzyzębowych oraz wszelkich korzyści z tego wynikających. Ogromny wybór produktów na polskim rynku sprawi, że każdy wybierze coś idealnego dla siebie.

Lek. Dent. Paulina Wojas