ZNAKOWANIE ZĘBÓW

Kliniczne oznakowania zębów wprowadzono przede wszystkim po to aby móc w miarę szybko i sprawnie wprowadzić zmiany chorobowe w kartę stomatologiczną. Systemów znakowania zębów jest wiele. Warto jednak je znać. 

Najbardziej popularne są systemy: Viohla i Haderupa z poprawką Allerhanda.

System Viohla

System ten został przyjęty w 1970 roku przez Federation Dentaire Internationale. Polega on na oznakowaniu dwucyfrowym, gdzie pierwsza cyfra oznacza kwadrant, a druga ząb.  Pierwszą ćwiartką jest zawsze strona prawa na górze. System ten jest obecnie zalecany przez WHO.

(zęby stałe)
górne prawe – 1#								górne lewe – 2#
18	17	16	15	14	13	12	11	21	22	23	24	25	26	27	28
48	47	46	45	44	43	42	41	31	32	33	34	35	36	37	38
dolne prawe – 4#								dolne lewe – 3#
(zęby mleczne)
górne prawe – 5#								górne lewe – 6#
			55	54	53	52	51	61	62	63	64	65
			85	84	83	82	81	71	72	73	74	75
dolne prawe – 8#								dolne lewe – 7#

Przykłady:

Górna prawa 6 – 16( ząb jeden sześć)

Dolna lewa 2 – 32 ( ząb trzy dwa)

Pamiętamy, że oznaczenie zęba np. 34 wymawiamy nie jako liczbę dwucyfrową, a jako dwie oddzielne liczby – trzy-cztery

System Haderupa z poprawką Allerhanda

Zęby stałe oznacza się w tym systemie cyframi arabskimi od 1 do 8, zęby mleczne rzymskimi I – V. Zęby górne oznacza się „+”, zęby dolne „-‘’ .  Zęby po stronie lewej, znak „+” lub „-‘’ stawia się przed cyfrą oznaczającą ząb, a po stronie prawej za cyfrą oznaczającą ząb.

(zęby stałe)
8+	7+	6+	5+	4+	3+	2+	1+	+1	+2	+3	+4	+5	+6	+7	+8
8-	7-	6-	5-	4-	3-	2-	1-	-1	-2	-3	-4	-5	-6	-7	-8

(zęby mleczne)
V+	IV+	III+	II+	I+	+I	+II	+III	+IV	+V
V-	IV-	III-	II-	I-	-I	-II	-III	-IV	-V

Wśród pozostałych systemów wymienia się: system łaciński, system Zsigmondy’ego oraz system uniwersalny.

System Łaciński

Oznaczenia literowe zębów pochodzą z łaciny (wielkie litery dla zębów stałych, małe dla zębów mlecznych):

• I – siekacze (incisivi)
• C – kły (canini)
• P – przedtrzonowce (premolares)
• M – trzonowce (molares)

  Założenie systemu jest takie, że każdy człowiek na w każdym kwadrancie po dwa siekacze, jeden kieł, dwa przedtrzonowce i trzy trzonowce [ w uzębieniu mlecznym bez przedtrzonowców] .

I tak:

(zęby stałe)

M3

M2

M1

P2

P1

C

I2

I1

I1

I2

C

P1

P2

M1

M2

M3

M3

M2

M1

P2

P1

C

I2

I1

I1

I2

C

P1

P2

M1

M2

M3

(zęby mleczne)
	m2	m1	c	i2	i1	i1	i2	c	m1	m2
	m2	m1	c	i2	i1	i1	i2	c	m1	m2

System Zsigmondy’ego

System ten polega na podaniu numeru zęba oraz obrysowaniu liczby kątem prostym oznaczającym ćwiartkę.

(zęby stałe)
8	7	6	5	4	3	2	1	1	2	3	4	5	6	7	8
8	7	6	5	4	3	2	1	1	2	3	4	5	6	7	8
(zęby mleczne)
			V	IV	III	II	I	I	II	III	IV	V
			V	IV	III	II	I	I	II	III	IV	V

Przykłady:

1

– lewy górny pierwszy siekacz („lewa górna jedynka”)

IV

– prawy górny pierwszy trzonowiec mleczny („prawa górna czwórka mleczna”)

                System Palmera

W tym systemie zapis zębów stałych jest dokładnie taki sam jak w systemie Zsigmondy’ego, różni się jedynie zapis zębów mlecznych.

(zęby mleczne)
E	D	C	B	A	A	B	C	D	E
E	D	C	B	A	A	B	C	D	E

System Uniwersalny

W systemie tym całkowicie zrezygnowano z oznaczeń ćwiartek. Zęby numeruje się [od 1 – 32] od pierwszego trzonowca górnego po stronie prawej do przodu, kończąc na ostatnim trzonowcu dolnym po tej samej stronie. Zęby mleczne znakuje się analogicznie tylko literami od A do T.

(zęby stałe)
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16
32	31	30	29	28	27	26	25	24	23	22	21	20	19	18	17
(zęby mleczne)
			A	B	C	D	E	F	G	H	I	J
			T	S	R	Q	P	O	N	M	L	K

Na przykład:

- 25 – siekacz przyśrodkowy dolny prawy

- 16 – trzeci trzonowiec górny lewy

Paulina Mintzberg-Wachowicz