Instruktaż higieny jamy ustnej

W dzisiejszych czasach przychodząc do gabinetu stomatologicznego na profesjonalne zabiegi higienizacyjne możemy się spodziewać nie tylko wyczyszczenia powierzchni zębów ale również profesjonalnego i indywidualnego instruktaż dotyczącego higieny jamy ustnej.  Taki instruktaż trwa od 10 do 30 minut. Obejmuje wszystkie kwestie dotyczące prawidłowego dbania o jamę ustną.

Higienizacja w gabinecie najczęściej składa się z trzech etapów: skalingu, piaskowanie i polerowania. Czasami w zależności od etapu leczenia powierzchnię zębów pokrywa się fluorem, który należy nakładać 1-2 razy do roku. Po przeprowadzonym zabiegu higienistka przystępuje do instruktaż. Często zastanawiamy się w jakim cale przecież wiemy jak ile czasu należy myć zęby, jaką szczotką i pastą. Ale czy na pewno? 

Wybór odpowiedniej szczotki zależy od wieku pacjenta, a twardość od stanu przyzębia. Obecnie na rynku dostępne są szczotki manualne, elektryczne i szczotki soniczne.

Szczotka do zębów oczyszcza nam jedynie 3 z 5 powierzchni zębów. Dlatego nie powinna być jedynym „narzędziem” do czyszczenia zębów. Warto zaznajomić się z nitką bądź szczoteczką międzyzębową aby wyczyścić zalegającą płytkę nazębną i resztki pokarmowe w przestrzeni między zębami. Ważną informacją jest fakt, że u nastolatków próchnica najczęściej atakuje przestrzenie międzyzębowe co powoduje rozwój próchnicy na dwóch sąsiadujących ze sobą zębach. Więcej informacji o nitkowaniu można przeczytać tu: http://stomatologiaeudlapacjentow.blogspot.com/2015/02/nitkowanie-czyli-oczyszczanie.html

 

Istotą instruktaż jest przed wszystkim przedstawienie na modelu prawidłowej metody szczotkowania zębów. Aż trudno uwierzyć, że metod szczotkowania jest aż 8! Wybór odpowiedniej metody związana jest przede wszystkim z wiekiem, stanem uzębienia i przyzębia, ale także od sprawności manualnych pacjenta. 

Ważny jest także dobór pasty do zębów. Dobranie odpowiedniej pasty możliwe jest tylko po dokładnej higienizacji. Ważne jest to dlatego, bo tylko podczas „czyszczenia” higienistka jest w stanie ocenić wygląd i zachowanie dziąseł [czy są stany zapalne, czy dziąsła krwawią i w jakiej ilości], a także kondycję zębów i stan szkliwa. Dobór odpowiedniej pasty jest ważny ponieważ pomaga w leczeniu stanów zapalnych dziąseł, ale może mieć też właściwości wybielająco – rozjaśniające, zmniejszające nadwrażliwość, usuwające osad nazębny, zapobiegające próchnicy czy erozji szkliwa, a także może zwalczać odór w jamie ustnej lub nawilżać błonę śluzowa jamy ustnej, przez co przynosi ulgę osobom cierpiącym na suchość w jamie ustnej.

Warto wiedzieć o możliwościach stosowania środków pomocniczych. Na uwagę zasługuje między innymi płyn do płukania jamy ustnej. Płyny zawierają w swoim składzie substancje przeciwbakteryjne, które w skuteczny sposób redukują ilość bakterii oraz zmniejszają zaleganie płytki bakteryjnej i resztek pokarmowych na powierzchni zębów. Mogą one mieć również właściwości takie jak pasty czyli mogą znosić nadwrażliwość, chronić przed próchnicom, wybielać, ale ponieważ nie zawierają środków ściernych nie wyczyszczą zębów, wiec nie można ich pastą zastąpić. Płyn nie powinien zawierać alkoholu, bo może wtedy wysuszać śluzówkę. Wyjątkiem są tu płyny stosowana po zabiegach periodontologicznych czy chirurgiczno – implantologicznych. Jednak takich płynów nie powinno się stosować dłużej niż 7-14 dni. 

Do produktów dodatkowych możemy zaliczyć irygator, czy urządzenie, które wypuszcza wodę pod ciśnieniem i dokładnie bez żadnego wysiłku oczyszcza przestrzenie międzyzębowe. Irygator zalecany jeszcze przede wszystkim osobom noszącym aparaty ortodontyczne oraz pacjentom, który posiadają uzupełnienia protetyczne w postaci koron i mostów. Warto jednak wspomnieć, że nie ma przeciwwskazań do stosowania irygatora przez pozostałe osoby.

Nie mniej ważne jest szczotkowanie języka. Specyficzna budowa języka sprzyja rozwojowi bakterii na jego powierzchni. Więcej informacji: http://stomatologiaeudlapacjentow.blogspot.com/2015/02/jak-prawidowo-czyscic-jezyk.html

Odbywając higienizacje co 6 miesięcy higienistka będzie mogła określić czy omówiony na poprzedniej wizycie instruktaż i dobór odpowiednich produktów  jest dla pacjenta wystarczający. Jeżeli tak następuje jedynie powtórzenie przekazanych wcześniej zaleceń i ewentualne udzielnie odpowiedzi na pytania pacjenta. Natomiast w momencie, kiedy efekty instruktażu są nie widoczne konieczna jest jego modyfikacja, czyli przede wszystkim uzyskanie informacji od pacjenta jaka jest tego przyczyna i w miarę uzyskania odpowiedzi albo należy zmotywować pacjenta albo spróbować ponownego instruktażu z doborem nowych produktów. W takiej sytuacji warto umówić się z pacjentem po miesiącu aby móc skontrolować poczynania pacjenta.  

Paulina Mintzberg-Wachowicz