Badanie RTG zęba, zwane potocznie prześwietleniem, to jedna z
najczęściej wykonywanych procedur radiologicznych. Podpowiadamy, jakie są
wskazania do jego przeprowadzenia i jak ono przebiega.
Badanie rentgenowskie jest wykorzystywane w medycynie już od ponad
80 lat. Po raz pierwszy zdjęcie rentgenowskie całego ludzkiego ciała wykonano w
Stanach Zjednoczonych 1 lipca 1934 r. Na czym polega RTG? W skrócie, jest to
prześwietlenie organizmu promieniami X. Są one w różnym stopniu wchłaniane przez tkanki – kości absorbują ich więcej, więc
na zdjęciach są widoczne w kolorze białym. Narządy wewnętrzne pochłaniają
natomiast mniej promieni X, a na zdjęciach są zdecydowanie ciemniejsze.
Badanie RTG jest wykorzystywane w zasadzie we wszystkich gałęziach
medycyny, w tym w stomatologii. Dentysta może zlecić je w rozmaitych celach.
Najważniejszym z nich jest diagnostyka, czyli ustalenie powodu problemu, z
którym zgłasza się do lekarza pacjent. Może to być np. ból zęba lub
przebarwienia korony. Równie często RTG zęba wykonuje się w celach kontrolnych
– mają wówczas ocenić skuteczność wprowadzonego leczenia lub przeprowadzonego
zabiegu, a także pomóc lekarzowi zdecydować o kolejnych etapach terapii.
Zdjęcie rentgenowskie zębów jest również wskazane przed planowanym leczeniem
protetycznym, a także w trakcie niektórych zabiegów, takich jak leczenie
kanałowe czy usuwanie zęba.
W zależności od potrzeb, stomatolog może wykonać kilka rodzajów
zdjęcia rentgenowskiego zęba:
• punktowe – obejmuje ono swoim zasięgiem maksymalnie 4 zęby i
charakteryzuje się dużą dokładnością, jest stosowane w leczeniu kanałowym,
diagnozowaniu próchnicy i stanów zapalnych, ocenie wypełnień oraz implantów,
• pantomograficzne – zdjęcie panoramiczne, na którym są widoczne
wszystkie zęby, pozwala na ocenę ogólnego stanu zdrowia zębów, położenia zębów
zatrzymanych, rozmieszczenia korzeni oraz szczegółowe zaplanowanie leczenia,
• cefalometryczne – wykonywane przede wszystkim przed planowaną
terapią ortodontyczną, daje obraz kości, tkanek miękkich czaszki oraz zatok
przynosowych, pomaga również diagnozować wady zgryzu.
Niektórzy pacjenci obawiają się badania rentgenowskiego zębów z
powodu szkodliwości promieniowania X. Owszem, nie pozostaje ono bez wpływu na
ludzki organizm, ale dawki promieniowania wykorzystywane podczas RTG zęba są na
tyle niewielkie, że nie wyrządzają szkód u człowieka. Badanie można wykonywać
nawet u dzieci, choć oczywiście częstotliwość RTG u młodych pacjentów należy
ograniczyć do minimum. O wiele poważniejszym przeciwwskazaniem jest natomiast
ciąża – badania RTG u kobiet ciężarnych wykonuje się jedynie w ekstremalnych
sytuacjach, w których korzyść z ich przeprowadzenia jest większa niż ryzyko
uszkodzenia płodu.
Sylwia Drobik, Paulina Mintzberg-Wachowicz
