AFTY UCIĄŻLIWE

Afty jako niewielkie i bardzo bolesne owrzodzenia, ubytki błony śluzowej. Pokryte białym nalotem i otoczone rumieniowatym, zapalnym obrzeżem mogą pojawiać się pojedynczo lub w skupiskach na podniebieniu miękkim i języku, najczęściej rozwijają się na miękkim fałdzie skóry stanowiącej połączenie wewnętrznej strony policzków z dziąsłami. Afty osiągają średnicę od 1 mm do 2 cm, jednak zazwyczaj nie są większe niż 5 mm. Często są mylone z pleśniawkami, które są mniej bolesne i są to kredowobiałe naloty, a ich przyczyną są grzyby zwane drożdżakami.

Podłoże występowania aft jest bardzo różne:

– wyrzynające się ósemki
– choroby migdałków
– nieodpowiednia higiena jamy ustnej
– choroby układu pokarmowego.

Wyróżniamy trzy rodzaje aft:

Afty mniejsze to afty przewlekłe, nawrotowe, z którymi częściej zmagają się dorośli niż dzieci, których przyczynami są najczęściej: nieodpowiednia higiena jamy ustnej (w tym jedzenie brudnymi sztućcami, jedzenie nieumytych owoców i warzyw, a także złe nawyki, np. gryzienie długopisów czy obgryzanie paznokci), choroby zębów (zapalnie kanałów, próchnica, kamień nazębny, wyżynające się ósemki, itp.), mechaniczne uszkodzenia jamy ustnej (np. ukłucia szczoteczką do zębów, podrażnienia podczas zabiegów stomatologicznych), niewłaściwie dopasowana proteza, autoagresja komórek, spowodowana np. przez stres, alergia przyjmowanie silnych antybiotyków, czynniki genetyczne.

Afty duże,(afty Suttona), które są większe, głębsze, bardzo bolesne, nieraz mnogie i ustępują z pozostawieniem blizn – do ich pojawienia przyczyniają się: nieprzestrzeganie zasad higieny jamy ustnej, stosowanie past do zębów zawierających dodecylosiarczan sodu, spożywanie niektórych potraw (twarde sery, orzechy, żywność zawierająca konserwanty)
niedobór witamin i składników mineralnych (a zwłaszcza żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12), zaburzenia hormonalne, zaburzenia autoimmunologiczne (np. HIV).

Afty opryszczkowate, które występują w skupiskach i są połączone z wirusem opryszczki.
Innymi czynnikami wpływającymi na pojawienie się zmian w obrębie śluzówki są:
– Infekcje wirusowe (herpes simplex- wirus opryszczki, cytome- galovirus lub Coxsackie);
– przewlekłe wrzodziejące zapalenie jamy ustnej – jest dość rzadkim schorzeniem.
– liszaj płaski nadżerkowy

Sylwia Drobik, Paulina Mintzberg-Wachowicz